به گزارش دانشجو
به گمان زیاد واژه اِرگونومی را چندین دفعه، به‌اختصاصی در محیط کار، شنیده‌اید و در اکثر اوقات سخن بگویید از این بوده که اِرگونومیِ درستی در محیط وجود ندارد و باید تحقیق در رابطه ارگونومی محیط انجام شود. احتمالا دقیقا ندانید ارگونومی چیست، اما برداشت عمومی این است که ارگونومی علتبهبود شرایط کار می‌شود. حقیقت این است که تعریف ارگونومی که در برخی واژه‌نامه‌ها «علم تلفیق کار و شرایط کار با ویژگی‌ها و نیازهای انسانی» معنی شده است، ساده نیست. احتمالا مهم‌تر از تعریف اِرگونومی، دانستن این باشد که ارگونومی ضمن افتِ صدمه‌های شغلی و هزینه‌های خدمات درمانی، کاربردی فراتر از محیط کار دارد و منفعت‌وری و کیفیت محصول یا خدمات را افزایش می‌دهد و حتی بر زندگی شخصی و سلامتی هم تاثییر می‌گذارد.
ارگونومی چیست؟
ارگونومی یا ارگونومیک، عبارتی است که نخستین بار توسط کارشناسان حوزه سلامت و خبرگان بازاریابی معارفه شد. ارگونومی از دو واژه یویانی « ergon» به معنی کار، و « nomoi» به معنی قوانین طبیعی راه اندازی شده و به معنی دانش شناخت کار و رابطه‌ی افراد با آن کار است. انجمن بین‌المللی ارگونومی یک تعریف فنی نقل کرده است: ارگونومی علم کشف و فهمیدن تراکنش بین انسان و دیگر عناصر یک سیستم، و اراعه‌ی نظریه، داده‌ها، اصول و راه حلهایی برای یک طراحی کارآمد به منظور بهینه‌سازی سلامت انسان و کارکرد کلی سیستم است. هرچند که احتمالا بهترین تعریف حاضر، این نباشد.
به گفتن خودمانی، می‌توانیم بگوییم که ارگونومی علم راحت کردن کارهاست! در عین حال همه چیز را کارآمد می‌کند. اگر خوب فکر کنید به این نتیجه می‌رسید که هرچه کارها راحت‌تر انجام شوند در واقع منفعت‌وری زیاد تر می‌شود. بعد ارگونومی یعنی تشکیل راحتی و منفعت‌وری زیاد تر.
در ساده‌ترین تعریف، علم مطالعه کار را ارگونومی می‌نامند. بعد ارگونومیست‌ها (کارشناسان ارگونومی و تشکیل طراحی‌های ارگونومیک) کار (شغل یا ماموریت‌ای خاص)، چگونگی انجام آن و چگونگی انجام بهتر آن را مطالعه و بازدید می‌کنند. آنچه ارگونومی را مورد قیمت می‌کند تلاش برای انجام بهتر کارهاست و اینجاست که راحت‌تر و کارآمدتر کردن کارها نقل می‌شود.
ارگونومی زیاد تر در رابطه محصولات به کار برده می‌شود اما در طراحی خدمات و فرآیندها هم به همان اندازه سودمند است. ارگونومی پیچیدگی‌های بسیاری دارد اما سوال‌هایی از این قبیل که «چطور باید از محصول یا خدمت منفعت گیری کنم؟ آیا خواسته‌ها و نیازهایم را برآورده می‌کند؟ آیا منفعت گیری از آن برایم خوشایند خواهد می بود؟» بیشتر از همه ذهن کاربر را دچار می‌کند. ارگونومی اشکار می‌کند که چطور از چیزی منفعت گیری کنیم، چطور نیازهای‌مان را تامین می‌کند و مهم‌تر از همه آیا از آن خوشمان می‌آید و راحتی و منفعت‌وری به ارمغان می‌آورد یا نه.
ارگونومی چیست: تعریف ارگونومی برای دانش آموزان
ارگونومی علمی است که به طراحی هوشمندانه وسایل و محیط اطراف ما می‌پردازد تا با بدن انسان هماهنگ باشند. به زبان ساده، ارگونومی تلاش می‌کند به جای این که ما بدن خود را با وسایل گوناگون وفق دهیم، وسایل را مشابه با نیازهای بدن ما طراحی کند. مقصد مهم این است که زمان کار یا فعالیت، حس راحتی بیشتری داشته باشیم، از صدمه‌های جسمی همانند کمردرد و گردن‌درد جلوگیری کنیم و کارهایمان را با بازدهی بالاتری انجام دهیم.
آخرین مطالب
- مرگبارترین سال دهه تازه؛ تلفات جادهای با ۲۰ هزار کشته رکورد زد_دانشجو
- سازمانهای بیمه پایه باید ادغام شوند_دانشجو
- آیا یکپارچهسازی صندوقهای بیمه درمان، نسخه شفابخش نظام سلامت ایران است؟_دانشجو
- بازی تکراری واگذاری شفادارو؛ از وعده تا حقیقت؛ اینبار نام ارتش و وزارت دفاع روی میز فروش!_دانشجو
- با انحصار یا سیاست غلط قیمتگذاری دارو زمان زندگی را از بیماران پیوندی نگیریم_دانشجو
شما هر روز با نتایج این علم ارتباط دارید، حتی اگر فهمید آن نباشید. یک کوله پشتی استاندارد که وزن را به درستی روی شانه‌هایتان تقسیم می‌کند، صندلی مناسبی که از ستون فقرات شما حمایتمی‌کند، یا حتی دسته یک بازی ویدیویی که به خوبی در دستانتان جای می‌گیرد، همه انها مثالهایی از طراحی ارگونومیک می باشند. در روبه رو، قوز کردن روی گوشی موبایل یا کار با میزی که ارتفاع نامناسبی دارد، مثالهایی از شرایط غیر ارگونومیک می باشند که علتخستگی و صدمه خواهد شد.
در نهایت، اهمیت ارگونومی در دو جنبه خلاصه می‌شود: سلامتی و کارایی. با مراعات اصول ارگونومی، نه تنها از بدن خود در برابر فشارهای بی نتیجه و صدمه‌های طویل‌زمان محافظت می‌کنیم، بلکه می‌توانیم با تمرکز و انرژی بیشتری به فعالیت‌های روزمره خود، از درس خواندن گرفته تا بازی کردن، بپردازیم. در واقع، ارگونومی به ما پشتیبانی می‌کند تا در دنیایی زندگی کنیم که برای راحتی و سلامتی ما طراحی شده است.
به گفتن خودمانی، می‌توانیم بگوییم که ارگونومی علم راحت کردن کارهاست!
منظور از راحتی چیست؟
منظور از راحتی فقط طراحی یک دستگیره نرم و خوش‌دست نیست. راحتی از با اهمیت ترین ابعاد اثربخشی یک طراحی است. راحتی و سهولت ربط انسان و ماشین و نیز رویکرد ذهنی نسبت به محصول یا خدمت، قضیه اساسی در یک طراحی ارگونومیک است. طبق معمول ربط انسان و ماشین سریعتر مورد دقت قرار می‌گیرد.
راحتی فیزیکی در منفعت گیری از یک قطعه، حس خوشایندی به کاربر می‌دهد. اگر از کار کردن با چیزی خوشتان نیاید، قطعا به آن دست نمی‌زنید و در نتیجه آن را به ابزاری بی‌مصرف تبدیل می‌کنید. چگونگی کاربرد یک محصول با اهمیت ترین معیار سنجش کیفیت طراحی آن است. ماموریت طراح یافتن راه‌های خلاقانه برای ارتقاء کاربردپذیری محصول است. نحوه منفعت گیری راحت و شهودی، پیروزی محصول را در بازار ضمانت می‌کند. منفعت گیری‌ی فیزیکی راحت و آسان، کاربردپذیری را افزایش می‌دهد.
رویکرد ذهنی نسبت به ربط انسان و ماشین در بازخوردها اشکار می‌شود. برخی باورها از پیش در ذهن انسان وجود دارند همانند این که کیفیت باید خودش را در محصول نشان بدهد؛ به گمان زیاد این جمله را زیاد شنیده‌اید: «داد می‌زنه که چه کیفیتی داره!» بر همین مبنا هنگامی دلواپس سبکی و شکنندگی چیزی باشید، منفعت گیری از آن برای‌تان راحت نخواهد می بود.
ظاهر، کاربرد، دوام و احساسی که یک محصول یا خدمت منتقل می‌کند، برداشت ذهنی شما را نسبت به آنها شکل می دهد و این امکان را فراهم می آورد که کیفیت را با قیمت قیاس کنید.
ارگونومی بهتر یعنی کیفیت بالاتر، و کیفیت بالاتر یعنی حاضرید برای محصول پول خرج کنید.
آخرین اخبار ورزشی ,فرهنگ وهنر ,تکنولوژی و اقتصادی را در وب سایت خبری دانشجو بخوانید.
منظور از منفعت‌وری چیست؟
منفعت وری با این که در قالب‌های گوناگونی تعریف می‌شود اما به زبان ساده، به معنی آسان‌تر کردن کارهاست. افت توان و نیروی ملزوم برای انجام کارها یعنی منفعت‌وری فیزیکی زیاد تر، افت مرحله های انجام یک کار یعنی افزایش شدت (همان منفعت‌وری) انجام کار، افت ابزار و قطعات ملزوم یعنی منفعت‌وری، افت مقدار آموزش مورد نیاز یعنی نحوه کار شهودی و افزایش تعداد واجدین شرایط برای انجام کار و این همان منفعت‌وری است.
آثار منفعت‌وری در همه جا دیده می‌شود. اگر انجام کاری آسان باشد، گمان این که بخواهید آن را امتحان کنید زیاد تر است، منفعت گیری زیاد تر یعنی کاربرد زیاد تر و کاربرد، معیار مهم سنجش کیفیت طراحی است. هنگامی کاری را زیاد تکرار کنید، گمان این که از آن خوشتان بیاید زیاد تر می‌شود و هنگامی از انجام کاری خوشتان بیاید، آن کار برای‌تان راحت‌تر می‌شود!
سپس از این معارفه مفصل، بار فرد دیگر که عبارت ارگونومی را شنیدید می‌دانید چه اهمیتی برای شما دارد. امیدوارم از دانستن این نوشته حس «راحتی» بکنید!
انواع ارگونومی چیست؟
قبل از خرید تجهیزات گوناگون یا برنامه‌ریزی برای تشکیل ارگونومی مهم است که انواع ارگونومی را بشناسید و فهمیدن درستی از تأثیر ارگونومی بر افراد به دست آورید. ۳ نوع مهم ارگونومی عبارت‌اند از:
- فیزیکی؛
- شناختی؛
- سازمانی.
هریک از اینها تأثیری متفاوت بر نحوه تعامل افراد با محیط دارند. با اهمیت ترین مسئله‌ای که باید بدانید این است که همه انواع ارگونومی نه‌تنها در پیروزی سازمانی نقش مهمی دارند، بلکه جهت رضایت کارکنان و بهبود نتیجه نهایی خواهد شد. در ادامه، انواع ارگونومی را مفصل‌تر توضیح می‌دهیم.
۱. ارگونومی فیزیکی
ارگونومی فیزیکی با اهمیت ترین و شناخته‌شده‌ترین نوع ارگونومی محسوب می‌شود. فهمیدن ارگونومی فیزیکی و نحوه به‌کارگیری آن تأثیر بسیاری بر ایمنی افراد در میانه انجام وظایفشان دارد. اگر ارگونومی فیزیکی نادیده گرفته شود، گمان ابتلای افراد به صدمه‌های اسکلتی‌عضلانی زیاد افزایش می‌یابد.
مطابق تحقیقات، نزدیک به ۳۰درصد از صدمات واردشده به کارکنان در محیط کار ناشی از صدمه‌های اسکلتی‌عضلانی است که منشأ آن نادیده‌گرفتن ارگونومی فیزیکی است. حالت نامناسب بدن میانه انجام کار و تکرار مداوم کارهای شبیه با اهمیت ترین علل ابتلای افراد به این‌گونه صدمه‌ها می باشند.
طراحی سیستم‌های ارگونومیک زمان اشکار‌کردن ماموریت های کارکنان یکی از با اهمیت ترین موضوعاتی است که کارفرمایان باید به یاد داشته باشند. طراحی سیستم‌های ارگونومیک از ابراز تعداد بسیاری از صدمه‌ها پیشگیری می‌کند و ایمنی کارکنان میانه انجام وظایفشان را بهبود می‌بخشد.
۲. ارگونومی شناختی
ارگونومی شناختی روش طراحی و ترتیب اطلاعات و داده‌ها برای تشکیل یک بار شناختی سبک است. ادراک، حافظه، استدلال و جواب حرکتی همه انها بر نحوه تعامل فرد با محیط و انجام کار او تاثییر می‌گذارند. حجم کار شناختی زیاد تر سختی و استرس بیشتری به کارکنان داخل می‌کند.
کارهای اداری سنتی که شامل کاغذبازی‌های زیاد است، مثالای از افزایش حجم بار شناختی محسوب می‌شود، چون به تمرکز بسیاری نیاز دارد. در این کارها مدام کارکنان بین نگاه‌کردن به دستورالعمل‌ها و کاغذهای زیاد و انجام کارهای گوناگون در گردش‌اند. نگه داری تمرکز مداوم در این‌گونه شغل‌ها امکان پذیر کارکنان را زیاد سریعتر از حد معمول خسته کند. اینجاست که مقصد ارگونومی شناختی یعنی همان نگه داری بار شناختی سبک اشکار می‌شود. هرچقدر بار شناختی کارکنان سبک‌تر باشد، بازدهی بیشتری دارند.
اگر بار شناختی واردشده به کارکنان سبک باشد، نیازی به تمرکز مداوم بر مرحله های دستورالعمل ندارند و می‌توانند تمرکزشان را به بالابردن ایمنی و تلاش برای بهبود مستمر کیفیت معطوف کنند.
۳. ارگونومی سازمانی
ارگونومی سازمانی دانش به‌دست‌آمده از ارگونومی فیزیکی و شناختی را برای بهینه‌سازی ایمنی و بازدهی کارکنان ترکیب می‌کند. مقصد از این نوع ارگونومی دست‌یافتن به سیستم کاری کاملا موثر و هماهنگ است.
دست‌یافتن به ارگونومی سازمانی الزام یافتن راه‌هایی برای بهینه‌سازی کار تیمی، بهبود ارتباطات، افزایش خروجی و تحکیم کیفیت کلی محصولات تولیدشده است.
می‌دانید تفاوت ارگونومی سازمانی و فیزیکی چیست؟ ارگونومی فیزیکی مربوط به راحتی زیاد تر کارکنان زمان انجام وظایفشان است در حالی که مقصد ارگونومی سازمانی بهینه‌سازی محیط کار است. اگر محیط‌های کاری به‌طوری طراحی شوند که ارگونومی سازمانی مراعات شود، علاوه‌بر افزایش بازدهی و ایمنی کارکنان، خروجی مطلوب‌تری هم خواهند داشت.
مزیت‌های ارگونومی
روشن است که ارگونومی در صورتی برای ما منفعت دارد که درست و مناسب باشد. به این علت هنگامی از مزیت‌های ارگونومی سخن بگویید می‌کنیم، منظورمان ارگونومی خوب است. ارگونومی علتکاهش هزینه‌ها، افزایش منفعت‌وری، کیفیت، شراکت کارکنان و فرهنگ ایمنی و بهداشت در محیط کار می‌شود، این چنین در مقدار دقت، سلامتی و زندگی شما مؤثر است.
یکی از با اهمیت ترین مزیت‌های ارگونومی بهبود و افزایش کیفیت ارتباطات است. اگر بدون نیاز به آموزش، بدانید چطور باید کاری را انجام بدهید می‌توانید با تکیه بر حس درونی‌تان، کارها را سریعتر انجام بدهید. فراموش نکنید که مطالعه‌ی راهنما برای هیچ کس خوشایند نیست!
مقصد ارگونومی افزایش منفعت‌وری است. برای افزایش منفعت‌وری باید ماموریت های و رویه‌ی انجام کارها به طور شهودی قابل فهمیدن و در نتیجه انجام آنها آسان باشد. ارتباطات شفاف بین کاربر و آنچه کاربر از آن منفعت گیری می‌کند، دقت را افزایش می‌دهد و این به معنی انجام کارآمدتر ماموریت های است.
در اینجا منظور از ارتباطات، سخن بگویید کردن یا هرگونه کاربرد کلمات نیست؛ منظور آگاهی از چگونگی منفعت گیری از یک محصول، سازه یا ابزار با دقت به ماهیت فیزیکی و شکل و فرم آن است.
هنگامی می‌خواهید با چکش کار کنید، آن را از کدام سرش در دست می‌گیرید؟ اگر بدون نیاز به خواندن راهنما یا توضیحات دیگران بتوانید به درستی از ابزارها منفعت گیری کنید، یعنی ابزارها ربط ارگونومیک درستی دارند.
یک ارگونومی بد هم می‌تواند راهنمایی برای تشکیل یک ارگونومی خوب باشد. در زیاد تر اوقات حس درونی‌تان به شما می‌گوید یک جای کار می‌لنگد چون چیدمان و طراحی حاضر با آنچه که انتظار دارید و به نظرتان درست است، همخوانی ندارد. هر چه محصول پیچیده‌تر باشد، برای مطمعن از خلق ارتباطات درست به کار بیشتری نیاز است. اگر برای تحول تنظیمات دستگاه پخش‌تان به زحمت افتادید، بدانید که با ارگونومی بدی طرف هستید.
پیشنهاد‌های ارگونومیک برای یک زندگی سالم
ارگونومی تأثیرات مثبت شگرفی در زندگی شخصی دارد. اگر شغل‌تان دشوار است، از صدمه‌های تکرارشونده رنج می‌برید و یا این که تنها به جستوجو زندگی بهتر و سالم‌تری هستید، پیشنهاد‌های زیر به شما پشتیبانی خواهند کرد.
۱. ورزش
هفته‌ای ۳ بار به زمان ۳۰ تا ۶۰ دقیقه ورزش کنید. سلامتی عمومی در ارگونومی تأثیر چشمگیری دارد. هر چه سالم‌تر و نیرومندتر باشید، با منفعت‌وری بیشتری عمل می‌کنید. این چنین صدمه‌های تکرارشونده درمان خواهد شد. فراموش نکنید که پیش از ورزش درمورد‌ی صدمه‌های احتمالی آن تحقیق و از ورزش‌های صدمه‌رسان اجتناب کنید.
۲. حرکات کششی
کشش بدن که یکی از ساده‌ترین کارهایی است که می‌توانید برای نگه داری سلامتی‌تان انجام بدهید، اثرات شگفت‌انگیزی بر سلامتی دارد. انجام حرکات کششی حتی به زمان مختصر (حتی به اندازه ۲ دقیقه) اثرگذار است، یقیناً بهتر است زمان زمان بیشتری را صرف آن کنید. حرکات کششی و ورزش‌های ساده در محیط کار جریان خون را تحکیم می‌کند و علتکاهش خستگی می‌شود، به بدن نیرو می‌دهد و اضطراب را کم می‌کند. دست‌کم ۱ بار در هر ساعت بدن‌تان را کش و قوس دهید!
۳. نوشیدن آب
درمورد این که چه مقدار آب بنوشید، سخن زیاد است اما ۸ لیوان در روز قاعده پذیرفته شده‌ای است. تأثیر نوشیدن آب بر درمان صدمه‌دیدگی و خستگی طبق معمول مورد غفلت واقع شده است اما افتآب برای بدن زیان اور است و روحیه‌تان را خراب می‌کند. اگر به قدر کافی آب بنوشید خواهید دید که حس سرزندگی کرده و بهتر کار می‌کنید.
۴. برسی محیط کار برای تغییرات ارگونومیک
کارتان و روش انجام آن را بازدید کنید و راه‌هایی برای بهبود آن اشکار کنید. می‌توانید با تحلیل ماموریت های و تقسیم آنها به قدم‌های گوناگون، فضاهایی را که امکان بهبود دارند، شناسایی کنید.
۵. برسی ابزار کار
ابزارهای ارگونومیک به شکل‌های گوناگونی در اطراف‌تان وجود دارند. مداد، صندلی یا یک بیلچه‌ی باغبانی، هر یک امکان پذیر به طور ارگونومیک ساخته شده باشند؛ آنها را اشکار و منفعت گیری کنید.
۶. برسی عادت و برنامه خواب‌تان
بدون خواب کافی نمی‌توانید درست کار کنید. افتخواب به طور چشمگیری بر توانمندیهای فیزیکی، چابکی ذهنی و قضاوت‌تان تاثییر می‌گذارد.
۷. افت اضطراب
به بیانی، مقصد ارگونومی افت اضطراب است. به طور کلی ارگونومی اضطراب مداوم ناشی از انجام ماموریت را افت می‌دهد اما اضطراب بیرونی (جسمی یا ذهنی) بر چگونگی انجام آن ماموریت و این چنین بر سلامتی و حالات روحی‌تان تاثییر می‌گذارد. برای این که بهترین نتیجه را از ارگونومی بگیرید، تا جایی که امکان پذیر اضطرابتان را افت دهید.
۸. چکاپ پزشکی
چکاپ پزشکی منظم و مداوم باید جزو برتری‌های شما باشد. با این کار از مشکلات و بیماری‌های احتمالی آگاه می شوید و برای درمان و جلوگیری از آنها (به پشتیبانی ارگونومی) عمل می‌کنید.
۹. یادداشت‌برداری از دردها
با ثبت دردهای‌تان می‌توانید مواردی را که نیاز به درمان دارند شناسایی کنید چون عضو دردناک به شناسایی ابزار یا فضاهای مشکل‌دار پشتیبانی می‌کند؛ بعد از شناسایی می‌توانید برای اصلاح عمل کنید.
۱۰. پاداش
بدون پاداش، حس خوبی از کوششهای‌تان نخواهید داشت. درست است که سلامتی به تنهایی پاداش ارزشمندی است اما چرا خرید ابزارهای ارگونومیکِ باحال که به سلامتی زیاد تر پشتیبانی می‌کنند، پاداش ما نباشد.
ارگونومی در محیط کار
شرکت‌ها و بنگاه‌های پیشرو، ارگونومی را در همه فرآیندهای کاری در نظر می‌گیرند. وزارت کار و صنایع آمریکا با مطالعه‌ی ۲۵۰ مورد به این نتیجه رسید که ارگونومی در افت هزینه‌ها، افزایش منفعت‌وری، کیفیت محصول و به طور کلی فراهم اهداف شرکت‌ها مؤثر است.
محیط کار ارگونومیک قطعا منفعت‌وری کارکنان را افزایش می‌دهد. اما منظور از ارگونومی در محیط کار چیزی فراتر از چیدمان صندلی‌ها و منفعت گیری از صفحه‌کلید مناسب است. محیط کار ارگونومیک نه‌تنها منفعت‌وری را افزایش می‌دهد بلکه آسایش بیشتری برای کارکنان فراهم و به تحکیم روحیه کارکنان پشتیبانی می‌کند.
کارکنان سالم و باروحیه بهتر کار می‌کنند. این چرخه به هم مدام پیشرفت و هم‌افزایی، مشخصه‌ی مهم ارگونومی خوب و اثرگذار است.
تعداد بسیاری از عناصر ارگونومیک که تأثیر مستقیم بر منفعت‌وری، راحتی و روحیه‌ی کارکنان دارند، به آسانی و با هزینه‌ای اندک قابل تنظیم و پیاده‌سازی می باشند. در ادامه با این عناصر آشنا می‌شوید.
۱. علاقه‌مندی
گفتیم که ارگونومی به بیانی تشکیل همخوانی بین کار و کارگرست. این تناسب با منفعت گیری از ابزارهای تخصصی و سیستم‌های کارآمد تشکیل می‌شود اما با اهمیت ترین عامل منفعت‌وری علاقه‌مندی است؛ یعنی کارگر (کارمند یا…) از نظر ذهنی پذیرای کار (شغل، ماموریت و…) مورد نظر باشد.
شما در چه کاری توانایی دارید؟ انجام چه کاری را دوست دارید؟ در انجام کدام یک از کارهای موردعلاقه‌تان توانایی دارید؟ این، همان کاری است که با بیشترین منفعت‌وری انجام می‌دهید. تشکیل هماهنگی بین علاقه‌مندی‌های افراد با ماموریت های کاری‌شان تأثیر شگرفی بر روحیه و منفعت‌وری آنها دارد. این مفهوم دقت روزافزونی را در مدیریت، ارگونومی و مهندسی جلب می‌کند؛ شرکت‌ها به جای استخدام فردی با مدرک و توانایی بالا به جستوجو افرادی می باشند که از مسئولیت‌ی کار بر همراه شوند و علاقه‌مند به انجام آن باشند. آموزش این چنین فردی ساده‌تر، گمان همکاری‌اش در درازمدت زیاد تر و کار او از همان اغاز سازنده‌تر است.
۲. مقدار توانایی
مقدار توانایی افراد باید با انتظارات شغلی آنها مشابه باشد. انتظار بیشتر از اندازه از فرد مقدار اشتباه و اضطراب را افزایش می‌دهد و اسایش آنها را بر هم می‌زند. در روبه رو کم‌کاری و عدم منفعت گیری بهینه از کارکنان منفعت‌وری را افت می‌دهد.
تخصیص ماموریت های به افراد تنها بر پایه توانایی آنها روش کارآمدی نیست. در تخصیص ماموریت های، هم توانایی و هم علاقه‌مندی فرد باید در نظر گرفته شود. یقیناً بعضی اوقات ملزوم است کاری انجام شود در حالی که هیچکس تمایلی به انجام آن ندارد؛ در این چنین مواقعی فردی که توسط مدیران انتخاب می‌شود باید شرایط را بپذیرد و کاری را که به او محول شده انجام دهد. اما برای آسایش عمومی و نگه داری روحیه افراد، این چنین رویه‌ای باید به طور محدود و در زمان اشکار انجام شود تا کارکنان بدانند این روال همیشگی نیست و با آخر این ماموریت‌ی خاص روزهای خوش در انتظارشان است.
۳. محیط پیرامونی
در محیط کار ارگونومیک نه تنها ربط انسان با محیط (هر آنچه مستقیما با آنها در تماس هستید) بلکه تاثییر روانشناختی محیط بر انسان نیز مورد دقت قرار می‌گیرد. از بین عناصر فیزیکی محیط کار، نور، دما و مبلمان بیشترین تاثییر را بر انسان دارند. کار در دمای مناسب تاثییر ۱۰ تا ۱۵ درصدی روی منفعت‌وری دارد. شدت نور، جهت آن، رنگ و منبع آن امکان پذیر علتخستگی چشم شوند یا برعکس از سختی آن بکاهند.
بوهای ناخوشایند، تند یا مصنوعی امکان پذیر مانعی برای بهتر کار کردن باشند. یک عنصر زیاد تر فراموش شده در ارگونومی محیط کار، صداست که حتی امکان پذیر امکان کار کردن را از شما بگیرد. جنس کف و دیوارها اگرچه درجه‌ی اهمیت کمتری دارند، در القای حس مثبت یا منفی مؤثرند. به طور کلی هر چیزی که احساسات شما را تحت تأثیر قرار می‌دهد، باید در نظر گرفته شود.
در کنار همه این موارد، همکاران و افرادی که اتاق کارتان را با آنها شریک هستید نقش مهمی در سلامتی و آسایش شما دارند به اختصاصی اگر سخن و حدیث‌ها و شایعه ها کاری به بیرون از آبدارخانه درز کنند. تناقض‌ها و اختلافات شخصیتی می‌توانند آسایش‌تان را سلب، روحیه‌تان را خراب و منفعت‌وری را نابود کنند.
۴. مبلمان
مبلمان به اختصاصی در محیط کار، حلقه‌ی اتصال ابزار و لوازم با محیط است. میز کار اهمیت بسیاری دارد و ارتفاع، عمق، شکل و حتی رنگ آن بر کاری که می‌کنید و احساسی که دارید، اثرگذار است. به گفتن یک پشت میز نشین، به گمان زیاد از عضلات خلفی‌تان بیشترین کار را می‌کشید! صندلی مناسب و ارگونومیک عنصر اساسی در محل کار است و نقش مهمی در سلامتی و راحتی شما دارد. بعد مطمئین شوید که صندلی‌تان در خدمت شما است و نه علتزحمت‌تان!
۵. ابزار ارگونومیک
هسته‌ی ارگونومی انتخاب ابزار درست برای کار درست و تلاش برای تشکیل تناسب بین کار و کارگر، دست‌کم از سپس فیزیکی است.
برای این کار، نخست ماموریت های را تحلیل کنید. با این کار ابزار ارتباطی بین انسان و ماشین، ابزار مورد نیاز و کاری که با آنها انجام می‌شود، شناسایی خواهد شد. در نتیجه‌ی این فرآیند اشکار می‌شود چه چیزهایی به انجام آسان‌تر و سریع تر کارها و با خستگی کمتر پشتیبانی می‌کنند.
رایانه، نمایشگر، صفحه‌کلید و ماوس رایج‌ترین ابزار کار در محیط‌های کار می باشند به این علت ارگونومیک بودن آنها و چیدمان‌شان اهمیت بیشتری دارد. این چنین دیگر ابزاری که ساعات طویل با آنها کار می‌کنید همانند تلفن باید ارگونومیک باشند. مقدار تناسب این ابزار با سازوکار طبیعی بدن در منفعت گیری‌ی کارآمد آنها مؤثر است.
۶. حرکات (مکانیک) بدن
نوشته مکانیک یا حرکت‌های بدنی در طراحی ارگونومی محیط کار مقداری پیچیده است. در هر فعالیتی برخی حرکات مدام تکرار خواهد شد، این حرکات باید آسان باشند و تکرار مداوم‌شان تشکیل صدمه نکند. اما مشکل اینجاست که برخی حرکات را به قدری در میانه کار تکرار می‌کنید که در نهایت دچار صدمه خواهید شد و تهیه‌ی ابزار ارگونومیک فقط صدمه‌دیدگی را به تعویق می‌اندازد.
در میانه کار دفتری نشستن، تایپ کردن، کار با ماوس و تلفن بیشترین زمان را به خود تعلق خواهند داد. بدون هیچ اما و اگر و بهانه‌تراشی، باید تا جایی که امکان دارد از نشستن اجتناب کنید. نشستن طویل‌زمان صدمه‌زاست بعد دست‌کم تلاش کنید حالت نشستن‌تان درست باشد.
قدم زدن، استراحت در میانه کار و ابزارهای پشتیبان ارگونومیک، انجام کارها را امن‌تر و از سلامتی و منفعت‌وری‌تان مواظب می‌کنند.
۷. پاداش
پاداش به طور مستقیم یک عامل ارگونومیک محسوب نمی‌شود اما نقش مهمی در برسی روانی از قیمت خود و کاری که انجام می‌دهید، دارد. اگر حس کنید کارتان بی‌قیمت است یا فردی آن را ارج نمی‌دهد، روحیه‌ی کاری و منفعت‌وری‌تان تحت تأثیر قرار می‌گیرد. احساسی که نسبت به خودتان دارید با اهمیت ترین عامل در منفعت‌وری شما است و پاداش فارغ از این که به چه شکلی باشد، نقش مهمی در این برداشت دارد.
آیا ارگونومی قیمت صرف هزینه را دارد؟
ارگونومیِ درست، قیمت هر ثانیه و هر ریالی را که صرف می‌کنید، دارد. شواهد علمی تعداد بسیاری در تاییدِ صرفه‌ی اقتصادیِ تشکیل و گسترش ارگونومی خوب وجود دارد. افزایش منفعت‌وری کارکنان در قرن قبل تا حد بسیاری ناشی از افزایش سطح تحصیلات و نیز ارگونومی بوده است. شرکت‌ها افزایش سهم بازار محصولات جدیدشان را که محصول خلق توانایی‌ای دلپذیر برای مشتری است، مدیون ارگونومی خوب می باشند. افت اتکا به توانایی افراد برای انجام کارها نتیجه‌ی آسان‌تر شدن ماموریت های و یکی از محصولات ارگونومی خوب است.
طراحی ضعیف و بی فایده محصول و سیستم تشکیل افراد را زیاد سریع خسته می‌کند. ارگونومی غلط نه تنها منفعت‌وری بلکه روحیه و اشتیاق‌تان را برای کار کردن از بین می‌برد. در روبه رو ابزار و راه حلهای ابتکاری نو که افراد هر طور که بخواهند می‌توانند از آنها منفعت گیری کنند و زندگی را بهتر می‌کنند، به شما حس سرخوشی می‌دهد! با وجود این چنین تاثییر روانشناختی عمیقی، آیا هزینه‌های احتمالی منطقی به نظر نمی‌رسند؟ با این چنین ابزار و راه حلهایی مشتریان را برای همیشه مال خود می‌کنید.
اگر باورش برای‌تان سخت است به آخرین باری فکر کنید که در یک رستوران سرویس بدی به شما دادند؛ حتی غذای بسیاراش هم علتنمی‌شود مجدد به آنجا بروید چون توانایی ناخوشایند ناشی از محیط و افراد تاثییر همه نکات مثبت را از بین برده است. احتمالا بگویید این ربطی به ارگونومی ندارد اما نادرست می‌کنید. این همه‌اش ارگونومی است!
پیروزی یک سیستم یا روال به گفتن یک مجموعه، در گروِ واسط‌‌ها و کانال‌های ارتباطی بین محصول و مصرف‌کننده است. رضایت مصرف‌کننده از واسط‌‌ها و مقدار کارایی و دقت آنها در انجام ماموریت های‌شان، همه انها عوامل ارگونومیک می باشند.
برای دستیابی به ارگونومی خوب، باید بدانید چه می‌خواهید؛ کدام رنگ، شکل، مطرح، اندازه و… برای شما مناسب‌تر است. بهتر است پیش از پیاده‌سازی نهایی، یک مطرح آزمایشی را امتحان کنید به اختصاصی اگر قرار است هزینه بالایی برای آن بپردازید. انتظارِ ساده‌تر شدن کارها حق طبیعی شما است و باید محقق شود. فراموش نکنید که ارگونومیِ جادویی که برای همه کس و در همه جا کارراه‌انداز باشد وجود ندارد! اگر فردی از ارگونومی بسیاراش تعریف کرد، علت نمی‌شود که آن ارگونومی برای شما هم مناسب باشد. ارگونومی یک چیز شخصی است؛ شما باید ویژگی‌های فیزیکی‌تان، ماهیت کارتان و عادت‌های‌تان را بشناسید و ببینید آیا همه چیز با شما و شرایط حوالی شما همخوانی دارد یا نه.
بعضی اوقات در برخی موارد آموزش الزامی است. این لزوما به معنی ارگونومی بد نیست فقط نشان‌دهنده پیچیدگی اجتناب‌ناپذیر برخی چیزهاست. در این اوقات باید این نکات را در نظر بگیرید:
- چه مقدار آموزش ملزوم است؟
- چه مقدار هزینه برای آموزش ملزوم است؟
- اگر آموزش قطع شود، از سرگیری آن چه مقدار دشوار خواهد می بود؟
- آیا مزیت (های) آن به صرف این هزینه و تلاش می‌ارزد؟
اما باید بدانید که برای دستیابی به بهترین نتیجه باید هر چه سریعتر عمل کنید. ۹۵ درصد منبع های تدارکاتی (لجستیک) شما باید صرف ۱۰ درصدِ آغازین چرخه زندگی پروژه شود. به عبارتی اگر از همان اغاز به شکلی کارآمد عمل کنید، بیشترین منفعت را از چرخه‌ی تشکیل محصول یا خدمت می‌برید. در روبه رو هر چه این کار را زیاد تر به تأخیر بیندازید، هزینهی بیشتری برای خود می‌تراشید و هنگامی که هزینهی این کار سرسام‌آور بشود، افراد مقداری تمایل به انجام عمل های ملزوم خواهند داشت.
سؤالات رایج
۱. ارگونومی چیست؟
ارگونومی علم کشف تعامل بین انسان و دیگر عناصر سیستم است.
۲. مقصد از تشکیل ارگونومی چیست؟
مقصد از تشکیل انواع ارگونومی اراعه نظریه‌ها و راه حلهایی برای طراحی کارآمد به‌منظور بهینه‌سازی سلامت انسان و کارکرد کلی سیستم است.
۳. انواع ارگونومی کدام‌اند؟
فیزیکی، شناختی و سازمانی ۳ نوع مهم ارگونومی محسوب خواهد شد.
شما بگویید
توانایی شما از کار در محیط ارگونومیک و رویارویی با مفهومی ارگونومی چیست؟ به نظر شما این قضیه چه مقدار بر سلامتی و منفعت‌وری ما تأثیر می‌گذارد؟ از ازمایش ها خودتان برایمان بگویید.
آداب معاشرت صحیح در محیط کار چطور است؟
چطور از صدمه‌های پشت‌میزنشینی نجات اشکار کنیم؟
دسته بندی مطالب
